Współpraca dyszy z tuleją wtryskową

Dysza wtryskowa stanowi łącznik pomiędzy wtryskarką a formą wtryskową dlatego ważne jest, aby była idealnie dopasowana do wymiarów maszyny i formy. Przykładowa dysza wtryskowa została przedstawiona na Rys. 1. Jeżeli interesujesz się tematem dysz, to z przyjemnością zachęcam Cię do przeczytania wpisu dotyczącego średnic.

Dysza, jako część składowa układu uplastyczniania, tworzy połączenie zamykane siłowo pomiędzy głowicą wtryskową cylindra a tuleją wtryskową formy. Wykonuje się je zgodnie z normą EUROMAP tzn., promień dyszy uzależniony jest od rozstawu kolumn maszyny wtryskowej i może wynosić 15, 20, 25 lub 35mm. Dysze wykonuje się ze stali do azotowania (np. 38HMJ, 1.8550, 1.8519) lub stali do hartowania (np. WCL, NC11LV, 40H). Zaleca się w niewielkim stopniu utwardzać dysze wtryskowe.

Współpraca dyszy z tuleją wtryskową

W czasie pracy maszyny dysza przylega szczelnie do tulei wtryskowej. Powierzchnia styku jest kompromisem pomiędzy skutecznym i szczelnym przyleganiem a przewodzeniem ciepła z gorącej dyszy do chłodniejszej tulei wlewka. Zbyt duży ubytek ciepła z dyszy może powodować powstawanie tzw. „korka” w dyszy co jest następstwem zastygnięcia stopionego tworzywa, uniemożliwiającego dalsze prowadzenie procesu.

Tuleja wtryskowa jest to kanał stożkowy, współosiowy z dyszą wtryskarki, będący początkiem układu wlewowego. Stalowa tuleja powinna być utwardzana do ~55 HRC. Jest to element znormalizowany. Przykładową tuleję przedstawia Rys. 2.

W celu zapewnienia współpracy między dyszą wtryskową a tuleją wtryskową należy przestrzegać poniższych zasad:

• Pasowanie promienia dyszy z promieniem stosowanej tulei wtryskowej musi być wykonane wg zasady R_k > r_k o 1-5mm (Rys. 3)
• Średnica otworu wejściowego do tulei wlewka powinna być większa o co najmniej 1 mm od otworu w dyszy.

Kontrola pasowania dyszy

Kontrolę prawidłowości pasowania dyszy można przeprowadzić za pomocą odcisku na specjalnej kalce (ostatecznie zwykłej kartce papieru, jednak nie polecam ze względu na częsty błąd odcisku) po umieszczeniu jej w punkcie styku dysza wtryskowa – tuleja wtryskowa i dojechaniu agregatem wtryskowym. Przykładowe odciski przedstawiam na rysunku 4.

Centrowanie agregatu

W celu ustawienia środka dyszy w środku otworu centrującego formę wtryskową na maszynie należy:

Dojechać agregatem wtryskowym do momentu, aż końcówka dyszy znajdzie się w jednej płaszczyźnie z otworem w płycie mocującej (Rysunek 5).

Za pomocą suwmiarki najpierw zmierzyć wyśrodkowanie dyszy, wielokrotnie mierząc odstęp od otworu dyszy do otworu centrującego narzędzie. Odchyłka nie może przekroczyć 0,2 mm. Wyregulować położenie agregatu w poziomie za pomocą odpowiednich układów regulacyjnych w zależności od typu maszyny.

Identycznie postępujemy w przypadku pomiaru w pionie. Odchyłka również nie może przekroczyć 0,2 mm.

Prawidłowe funkcjonowanie zespołu dyszy i tulei wtryskowej pozwoli uniknąć wielu błędom wyprasek wtryskowych oraz oszczędzi nam pieniędzy i wielu godzin pracy na usuwaniu skutków nieprawidłowego wycentrowania (rysunek 8).

Podczas prac należy uważać na wysokie temperatury dyszy oraz tulei w przypadku układów z gorącymi kanałami. Podczas przeprowadzania pomiaru i regulacji można przypadkowo dotknąć rozgrzanych elementów dlatego stosujcie środki ochronne.

Kolejnym zagrożeniem jest ciśnienie w układzie wtryskowym (agregat i rozdzielacz gorących kanałów), które powstaje w wyniku działania temperatury przez określony czas. Najbezpieczniej będzie wyłączyć układy grzewcze na czas trwania serwisu maszyny.